Các loại đồ gá trên máy tiện CNC đóng vai trò quan trọng trong việc định vị và cố định phôi trong suốt quá trình gia công trên máy tiện CNC. Các loại đồ gá trên máy tiện CNC khác nhau thì sẽ có các phương pháp gá đặt chi tiết gia công khác nhau. Trong bài viết này, ATC Machinery sẽ giới thiệu chi tiết các loại đồ gá trên máy tiện CNC.

Đồ Gá CNC Là Gì?

Đồ gá CNC, hay còn được gọi là đồ gá gia công CNC, là một công cụ dùng để định vị chính xác vị trí của phôi so với dụng cụ cắt và giữ cố định phôi trong suốt quá trình hoạt động của máy tiện CNC. Các loại đồ gá trên máy tiện CNC đảm bảo chi tiết được gia công chính xác, đúng với yêu cầu kỹ thuật của sản phẩm.

Việc hiểu rõ các loại đồ gá trên máy tiện CNC giúp doanh nghiệp vận hành máy tiện CNC chính xác, nâng cao hiệu suất của quá trình gia công sản xuất từ đó đem lại hiệu quả kinh tế cho doanh nghiệp.

Công dụng của đồ gá trên máy tiện CNC là:

Định vị phôi: Đồ gá giúp định vị phôi chính xác trong quá trình gia công tiện CNC, đảm bảo các đường cắt và kích thước sản phẩm đúng với thiết kế.
Kẹp chặt phôi: Đồ gá sử dụng các cơ cấu kẹp như mâm cặp, ê tô, đầu kẹp mũi tâm, hoặc các loại kẹp chuyên dụng khác để giữ chặt phôi, ngăn chặn phôi xê dịch hoặc rung lắc trong quá trình gia công.

Phân loại đồ gá dùng cho máy tiện CNC

Đồ gá trên máy tiện CNC được phân loại theo chức năng và tính ứng dụng như sau:

Đồ gá định vị

Chức năng: Đảm bảo vị trí chính xác của phôi so với dụng cụ cắt, giúp phôi không bị xê dịch trong quá trình gia công.
Đặc điểm: Thường có các bề mặt tiếp xúc với phôi được gia công chính xác, các chốt định vị, rãnh dẫn hướng, hoặc các cơ cấu định vị khác.
Ví dụ: Đầu kẹp mũi tâm, ê tô định vị, đồ gá chữ V, đồ gá dạng chốt,…

Đồ gá kẹp chặt

Chức năng: Giữ chặt phôi sau khi đã được định vị, đảm bảo phôi không bị văng ra hoặc rung lắc trong quá trình gia công.
Đặc điểm: Sử dụng các cơ cấu kẹp như mâm cặp, ê tô, kẹp thủy lực, kẹp khí nén, hoặc các loại kẹp chuyên dụng khác.
Ví dụ: Mâm cặp 3 chấu, mâm cặp 4 chấu, ê tô kẹp nhanh, đồ gá kẹp thủy lực,…

Đồ gá vạn năng

Chức năng: Có thể sử dụng để gá đặt nhiều loại phôi khác nhau với hình dạng và kích thước khác nhau.
Đặc điểm: Thường có cấu tạo linh hoạt, có thể điều chỉnh được các thông số như khoảng cách, góc nghiêng, chiều cao,…
Ví dụ: Ê tô vạn năng, bàn gá xoay, đầu phân độ,…

Đồ gá chuyên dụng

Chức năng: Được thiết kế riêng cho một loại phôi hoặc một nhóm phôi có hình dạng và kích thước tương tự.
Đặc điểm: Có cấu tạo đặc biệt, phù hợp với yêu cầu gia công cụ thể của từng loại phôi, đảm bảo độ chính xác và hiệu quả gia công cao nhất.
Ví dụ: Đồ gá gia công bánh răng, đồ gá gia công trục khuỷu, đồ gá gia công vỏ hộp số,…

Cấu Tạo Của Các Loại Đồ Gá Trên Máy Tiện CNC

Cấu tạo của các loại đồ gá trên máy tiện CNC bao gồm:

Thân và đế của đồ gá
Bộ phận định vị
Bộ phận kẹp chặt
Các cơ cấu truyền lực
Các cơ cấu chuyển hướng, so dao
Các cơ cấu quay và phân độ
Cơ cấu định vị và kẹp chặt đồ gá vào máy tiện CNC

Ưu Điểm Của Đồ Gá Trong Gia Công Cơ Khí

Với tính năng định vị chính xác vị trí của phôi và giữ cố định phôi trong quá trình gia công máy CNC, những ưu điểm nổi bật của các loại đồ gá trên máy tiện CNC mang lại là:

Tăng năng suất cho quá trình gia công cơ khí, đẩy nhanh tốc độ và thời gian gia công tiện CNC chi tiết nhỏ
Khả năng sản xuất hàng loạt, các chi tiết tạo ra có độ chính xác và chất lượng cao
Giảm chi phí sản xuất và nhân lực

13 Loại Đồ Gá Trên Máy Tiện CNC

Tổng hợp các loại đồ gá trên máy tiện CNC

Máy tiện CNC được ứng dụng rộng rãi với khả năng gia công tiện nhiều loại chi tiết khác nhau, chính vì vậy các loại đồ gá trên máy tiện CNC cũng rất đa dạng. Dưới đây là tổng hợp 13 loại đồ gá trên máy tiện CNC:

Xem thêm: Công dụng của máy tiện CNC trong ngành công nghiệp cơ khí

Trục gá cứng hình trụ

Trục gá cứng hình trụ được ứng dụng để giai công các chi tiết có lỗ ren trong và mặt đầu cho 1 lần gá. Trục gá cứng hình trụ là một loại dụng cụ hiệu quả để gia công đường kính Ø350 của cánh bơm. Loại trục gá này giúp đảm bảo độ chi tiết gia công chính xác cao, và đạt năng suất cao khi gia công hàng loạt.

Chi tiết gia công sẽ được đặt lên trục gá và được kẹp chặt bằng các đai ốc. Sau đó, cả trục gá và chi tiết gia công sẽ được gá lên 2 mũi tâm máy tiện CNC và tiến hành gia công.

Trục gá đàn hồi

Trục gá đàn hồi là một trong các loại đồ gá trên máy tiện CNC có khả năng đàn hồi, giúp kẹp chặt chi tiết gia công một cách linh hoạt.

Chi tiết được đặt lên trục gá đàn hồi, mặt trụ bên trong của chi tiết sẽ tiếp xúc với mặt trụ trong của trục gá, mặt gờ của chi tiết sẽ tiếp xúc với mặt gờ của thân trục gá. Sau đó, chi tiết sẽ được kẹp chặt bằng đai ốc và không thể di chuyển trong quá trình gia công.

Ống kẹp đàn hồi

Khi thực hiện gia công, chi tiết được đặt vào trong ống kẹp và được định vị dựa trên mặt trụ ngoài của nó, chi tiết cũng được tỳ vào mặt đầu để đảm bảo độ chính xác trong quá trình gia công. Để kẹp chặt chi tiết trong ống kẹp bạn cần xiết chặt đai ốc, khi đai ốc dịch chuyển về bên trái làm cho ống kẹp đàn hồi bị bóp lại, từ đó kẹp chặt chi tiết gia công.

Trục gá với lò xo đĩa

Cấu tạo của trục gá với lò xo đĩa bao gồm:

Thân: là phần thân chính của trục gá
Vòng chặn: giúp giữ chi tiết gia công không bị trượt ra ngoài
Lò xo đĩa: có tác dụng kẹp chặt chi tiết gia công
Ống kẹp: là bộ phận trực tiếp tiếp xúc với chi tiết gia công
Vít: dùng để xiết và kẹp chặt chi tiết gia công

Khi xiết vít, ống kẹp sẽ di chuyển và làm biến dạng lò xo đĩa, từ đó tạo một lực để kẹp chặt chi tiết gia công.

Trục gá tự kẹp chặt bằng một con lăn

Trục gá bằng một con lăn là loại trục gá sử dụng con lăn để kẹp chặt chi tiết gia công. Loại trục gá này có ưu điểm là dễ sử dụng, kẹp chặt chi tiết một cách linh hoạt và chính xác.

Kết cấu của trục gá bằng một con lăn gồm: con lăn, miếng đệm, vít hãm, chốt định vị, thân trục gá. Khi trục gá quay, con lăn cũng sẽ quay theo, lực ly tâm sinh ra do chuyển động quay sẽ tác động lên con lăn và làm cho con lăn ép chặt vào chi tiết gia công. Chi tiết gia công sẽ được kẹp chặt giữa con lăn và thân trục gá

Trục gá tự kẹp chặt bằng ba con lăn

Loại trục gá này sử dụng ba con lăn để kẹp chặt chi tiết gia công. Ba con lăn được bố trí cách đều nhau 120° trên thân trục gá. Cấu tạo của loại trục gá này bao gồm: thân trục gá, miếng ngăn cách con lăn, con lăn, lò xo, viên bi, vòng đệm, đai ốc.

Khi gá chi tiết gia công, cần xoay các miếng ngăn cách để con lăn nằm ở vị trí thấp nhất, lò xo sẽ tác động lên các miếng ngăn cách, làm cho con lăn di chuyển và kẹp chặt chi tiết gia công. Các viên bi và vòng đệm sẽ giúp đẩy chi tiết gia công tỳ sát vào gờ trái của trục gá khi xiết đai ốc.

Xem thêm: Tìm hiểu về lô tỳ máy CNC: Khái niệm, đặc điểm, những tiện ích, hướng dẫn lắp đặt…

Đồ gá tiện mặt đầu và lỗ

Chi tiết gia công được đặt lên phiến tỳ tròn và phần trụ của trục gá, giữ chi tiết cố định. Hai mỏ kẹp sẽ kẹp chặt chi tiết gia công vào vị trí chính xác. Phần đuôi côn của trục gá được lắp vào lỗ côn trên trục chính máy tiện CNC. Trục gá được kẹp chặt bằng đòn rút ở phía sau của trục chính.

Đồ gá tiện lỗ ở mặt đầu

Đồ gá tiện lỗ ở mặt đầu sử dụng để gia công lỗ trên mặt đầu của chi tiết. Loại đồ gá này có đặc điểm là tâm lỗ cần gia công không trùng với tâm lỗ định vị chính.

Chi tiết gia công sẽ được đặt lên phiến tỳ tròn, định vị bằng chốt trụ và chốt tỳ chống xoay. Hai mỏ kẹp giúp kẹp chặt chi tiết gia công. Phần đối trọng được lắp thêm để cân bằng chi tiết trong quá trình gia công. Dao tiện được di chuyển đến vị trí cần gia công và tiến hành gia công lỗ.

Đồ gá tiện mặt cầu lõm

Chi tiết gia công được kẹp chặt vào mâm cặp 3 chấu của máy tiện CNC. Thân đồ gá được lắp vào ụ động của máy tiện để di chuyển dao tiện. Bánh răng và thanh răng ăn khớp với nhau để truyền chuyển động. Đuôi thanh răng, đài gá dao và đế được lắp ráp với nhau. Khi đài gá dao di chuyển về phía vuông góc với tâm trục chính, thanh răng sẽ đẩy bánh răng quay cùng với dao để tạo ra mặt cầu của chi tiết.

Mâm cặp

Mâm cặp trong máy tiện CNC được sử dụng để cố định phôi gia công hình trụ với đối xứng xuyên tâm. Chính vì vậy, mâm cặp được xem là một bộ phận kẹp chuyên dụng trong máy tiện CNC.

Mũi chống tâm

Mũi chống tâm là bộ phận dùng để đỡ phôi gia công khi gá trên ụ sau máy tiện CNC. Để có thể tạo mặt tựa cho phôi quay trên các mũi chống tâm, phôi nguyên cần có hai lỗ tâm góc 60 độ được khoan ở hai đầu.

Tốc kẹp

Tốc kẹp là một loại đồ gá chuyên dụng trong gia công tiện CNC. Tốc kẹp giúp truyền momen quay hiệu quả và chính xác cho chi tiết gia công thông qua mâm đẩy tốc hay đuôi tốc.

Giá đỡ (LuyNet)

Giá đỡ (LuyNet) là bộ phận chuyên dụng của máy tiện CNC, làm tăng độ cứng cho phôi dạng hình trụ dài hoặc có kích thước lớn. Trên máy tiện CNC có 2 loại giá đỡ là: giá đỡ cố định và giá đỡ di động.

Tiêu Chí Lựa Chọn Đồ Gá Phù Hợp

Để lựa chọn loại đồ gá phù hợp cho máy tiện CNC, cần xem xét các tiêu chí sau:

Loại phôi và hình dạng phôi: Lựa chọn đồ gá phù hợp với hình dạng và kích thước của phôi (tròn, vuông, lục giác, phôi dài, phôi ngắn,…).
Vật liệu phôi: Vật liệu phôi (thép, inox, nhôm, đồng,…) ảnh hưởng đến lựa chọn chất liệu và kiểu dáng đồ gá để đảm bảo độ bền và khả năng chịu lực.
Yêu cầu về độ chính xác: Độ chính xác yêu cầu của sản phẩm sẽ quyết định loại đồ gá cần sử dụng (đồ gá thông thường, đồ gá chính xác, đồ gá siêu chính xác).
Loại hình gia công: Chọn đồ gá phù hợp với loại hình gia công (tiện ngoài, tiện trong, tiện ren, phay, khoan,…).
Khả năng tương thích: Đảm bảo đồ gá tương thích với máy tiện CNC đang sử dụng (kích thước, kiểu dáng, phương pháp kẹp,…).
Độ bền: Lựa chọn đồ gá có chất lượng tốt, độ bền cao để đảm bảo hiệu quả sử dụng lâu dài.
Dễ sử dụng và bảo trì: Đồ gá nên dễ dàng lắp đặt, điều chỉnh và bảo trì để tiết kiệm thời gian và công sức.

Trên đây là toàn bộ những thông tin về các loại đồ gá trên máy tiện CNC mà ATC Machinery đã tổng hợp và muốn chia sẻ đến bạn. Hãy theo dõi Website và Fanpage của ATC để đón chờ những bài viết hữu ích khác liên quan đến chủ đề gia công CNC. Cảm ơn bạn đã đồng hành cùng chúng tôi!