Lệnh Thay Dao Trong CNC Là Gì? Cách Dùng Và Lưu Ý

Lệnh thay dao trong CNC là một chức năng quan trọng giúp máy đổi dao tự động. Vậy lệnh thay dao có bao nhiêu loại, lưu ý và cách dùng ra sao, hãy cùng ATC Machinery tìm hiểu.

Trong quá trình gia công CNC, mỗi công đoạn sẽ yêu cầu một loại dao cắt khác nhau, do đó cần đổi dao linh hoạt. Để thực hiện, máy CNC sử dụng lệnh thay dao, giúp hoán đổi dao cắt theo chương trình đã được lập sẵn. Việc hiểu rõ lệnh thay dao trong CNC là điều cần thiết, giúp vận hành máy đạt hiệu quả, đặc biệt tránh lỗi và sai sót xảy ra.

Vậy thì trong bài viết dưới đây, ATC Machinery sẽ cùng bạn tìm hiểu về các loại lệnh thay dao phổ biến, cách sử dụng và lưu ý khi dùng.

Lệnh Thay Dao Trong CNC Là Gì? Cú Pháp Và Tầm Quan Trọng

Trên thực tế, máy CNC có thể thực hiện nhiều thao tác khác nhau, cụ thể như gia công phay, tiện, khoan, doa hay là taro,… Mỗi thao tác sẽ yêu cầu một loại dao riêng biệt để phù hợp với từng sản phẩm. Khi thực hiện đổi dao, người ta sẽ sử dụng lệnh thay dao, đây là một lệnh đã được lập trình sẵn và có vai trò điều khiển cơ cấu thay dao.

Nhờ có lệnh thay dao trong CNC, máy sẽ tự động lấy dao mới từ ổ chứa, sau đó thay thế dao cũ rồi gắn vào trục chính. Quy trình này diễn ra nhanh chóng, chỉ vỏn vẹn trong vòng vài giây. Giúp hỗ trợ tăng năng suất gia công, giảm thiểu tối đa thời gian dừng máy và đảm bảo độ chính xác cao, hạn chế xảy ra sai sót.

Cú pháp lệnh thay dao trong CNC

Trong lập trình CNC, lệnh thay dao thường được sử dụng mã M06, kết hợp với mã T để chỉ định số hiệu dao cần thay thế. Cú pháp chung của lệnh thay dao thường là `Txx M06`, trong mã T: xx chính là số hiệu của dao cụ đã được lập trình sẵn (Ví dụ: T01, T02), còn M06 chính là lệnh để thực hiện thay dao tự động.

Ngoài cú pháp chung của lệnh thay dao thì lệnh này còn có thể thay đổi cú pháp tùy vào hệ điều hành CNC của từng dòng máy. Do đó, trước khi thực hiện gia công và sử dụng lệnh thay dao, bạn cần tìm hiểu về từng hệ điều hành máy CNC để biết được mã lệnh chính xác.

Tầm quan trọng của lệnh thay dao trong CNC

Với chức năng trên, lệnh thay dao tự động đóng vai trò quan trọng trong quá trình gia công sản xuất, mang lại nhiều lợi ích thiết thực.

• Tăng hiệu suất: Lệnh thay dao hoạt động trên cơ chế hoàn toàn tự động, do đó giúp giảm thời gian dừng máy. Hỗ trợ tăng năng suất, tối ưu thời gian gia công và đặc biệt là có thể giảm chi phí nhân công.
• Đảm bảo chính xác: Việc sử dụng lệnh thay dao tự động không chỉ giúp quy trình diễn ra nhanh chóng mà còn đảm bảo độ chính xác cao. Mỗi lần thay dao, hệ thống đều sẽ sử dụng các mã lệnh đã lập trình sẵn, từ đó chọn dao phù hợp.
• Giảm thiểu sai sót: Thay dao tự động giúp giảm thiểu rủi ro sai sót, đặc biệt tránh nguy cơ hỏng hóc do con người gây ra.

Tìm Hiểu Các Loại Lệnh Thay Dao Trong CNC

Để thực hiện thao tác thay dao trong máy CNC như máy phay CNC hay máy tiện CNC, lệnh thay dao sẽ được lập trình với nhiều loại khác nhau. Mỗi mã lệnh sẽ tương ứng với một chức năng riêng biệt, các lệnh sẽ phối hợp với nhau để thực hiện thay dao chính xác. Dưới đây, ATC Machinery xin chia sẻ một số lệnh thay dao phổ biến.

• Lệnh M06: Đây là lệnh cơ bản nhất và cũng đóng vai trò quan trọng nhất để thực hiện thay dao. Khi hệ thống CNC nhận được lệnh M06, lúc này máy sẽ dừng hoạt động, trục chính bắt đầu di chuyển đến vị trí an toàn và tiến hành thay dao.
• Lệnh T: Đây là lệnh để chọn dao cắt theo yêu cầu, một số hệ điều hành CNC sẽ đặt lệnh T trước, sau đó mới thực hiện lệnh M06. Cả 2 mã lệnh này sẽ phối hợp với nhau để thực hiện quá trình thay dao.
• Lệnh G43: Được kết hợp với mã lệnh T và M06 để bù chiều dài dao theo hướng dương. Bởi lẽ, chiều dài của mỗi dao là khác nhau nên lệnh này sẽ giúp máy biết được chiều dài thực tế của dao để bù trừ, đảm bảo gia công chính xác.
• Lệnh G44: Lệnh này cũng tương tự như G43, tuy nhiên lại ít được sử dụng hơn vì lệnh dùng để bù trừ dao theo hướng ngược lại (âm).

Bên cạnh các loại lệnh thay dao phổ biến nêu trên thì còn tùy vào từng loại máy CNC và hệ điều khiển (Fanuc, Haas, Siemens, Mazak, Okuma,…) mà sẽ có một vài lệnh khác kết hợp để hỗ trợ quy trình thay dao. Nhằm đảm bảo các bước thiết lập, bắt đầu và kết thúc diễn ra chính xác.

Hướng Dẫn Sử Dụng Lệnh Thay Dao Trong CNC

Thay dao là một thao tác quan trọng khi vận hành máy CNC, yêu cầu người điều khiển cần nắm rõ các bước để đảm bảo chính xác, an toàn và hạn chế rủi ro. Dưới đây, ATC Machinery sẽ cùng bạn tìm hiểu cách sử dụng lệnh thay dao trong CNC.

Bước 1: Đưa trục chính về vị trí an toàn

Trước khi thực hiện thay dao, một bước quan trọng mà người vận hành cần phải nắm rõ đó là xác định vị trí thay dao, đưa trục chính về vị trí an toàn. Thao tác giúp trục chính tránh va chạm với phôi và bảo vệ dụng cụ cắt. Ở bước này, người vận hành sẽ sử dụng lệnh G28 hoặc G30 kết hợp với một số mã lệnh cụ thể khác.

Ví dụ: `G28 G91 Z0;` (Đây là mã lệnh sẽ thực hiện đưa trục Z về vị trí an toàn).

Ví dụ: `G28 X0 Y0;` (Đây là mã lệnh sẽ thực hiện đưa trục X và trục Y về vị trí an toàn).

Bước 2: Thực hiện thay dao

Sau khi đã đưa trục chính về vị trí an toàn và đúng với điểm thực hiện thay dao. Người vận hành sẽ tiến hành gọi mã lệnh thay dao trong CNC bằng lệnh T và kết hợp cùng lệnh M06. Trong đó mã lệnh T có thể dùng để chọn đúng loại dao cắt phù hợp.

Ví dụ: `T02 M06;` (02 là dao số 2 đã được thiết lập trước đó và mã lệnh M06 là lệnh chính để thực hiện thay dao).

Bước 3: Cài đặt chiều dài dao

Sau quá trình thay dao, một bước quan trọng không thể thiếu đó là tiến hành cài đặt chiều dài của dụng cụ cắt. Thao tác này nhằm đảm bảo độ dài tương thích của dao với yêu cầu gia công thực tế. Người vận hành sẽ sử dụng lệnh G43 hoặc G44 kết hợp với số bù dao (H) cùng giá trị bù dao tương ứng (Z).

Ví dụ: `G43 H02 Z50;` (H02 là số bù dao tương ứng với dao số 2, Z50 là giá trị bù dao cần thực hiện).

Bước 4: Tiếp tục chương trình

Sau khi đã hoàn thành các bước thay dao, người vận hành sẽ tiếp tục chương trình bằng cách khởi động trục chính, lúc này cũng có thể điều chỉnh tốc độ quay của trục sao cho phù hợp.

Ví dụ: `S1200 M03;` (S1200 là tốc độ quay 1200 vòng/phút, M03 là quay thuận chiều kim đồng hồ).

Ví dụ chi tiết về cách sử dụng lệnh thay dao trong CNC

G21; (Thiết lập đơn vị tính là mm)

G28 G91 Z0; (Thực hiện đưa trục Z về vị trí an toàn)

G28 X0 Y0; (Thực hiện đưa trục X, Y về vị trí an toàn)

T02 M06; (Thay dao số 2)

G43 H02 Z50; (Áp dụng bù chiều dài dương dao số 2)

S1200 M03; (Khởi động trục chính với tốc độ 1200 vòng/phút)

Xem thêm: Tìm Hiểu Lệnh G90 Tiện CNC Là Gì? So Sánh Lệnh G90 Và G91

Dùng Lệnh Thay Dao Trong CNC Cần Lưu Ý Những Gì?

Trong quá trình sử dụng lệnh thay dao trong CNC, người điều khiển cần phải chú ý đến nhiều yếu tố, đặc biệt là thao tác vận hành và thiết lập. Dưới đây là một vài điểm quan trọng bạn cần lưu ý để đảm bảo thay dao an toàn và chính xác.

Trước khi tiến hành gia công, việc kiểm tra vị trí của dao trong ổ chứa dao là rất quan trọng. Đây là thao tác để tránh sử dụng nhầm dao, gây lỗi gia công hoặc làm hỏng phôi.

Khi lắp dao vào ổ chứa dao cần thực hiện đúng cách, đảm bảo độ chắc chắn. Ngoài ra cũng cần kiểm tra độ tương thích của dao với hệ điều khiển máy CNC. Sau khi lắp dao và hệ điều khiển xác nhận thì mới tiến hành thay dao.

Cần lập trình chính xác vị trí dao cụ trong chương trình CNC, đảm bảo số hiệu dao, bù trừ chiều dài dao theo đúng yêu cầu.

Trên đây là tất tần tật thông tin về lệnh thay dao trong CNC, hy vọng rằng bài viết đã mang đến những thông tin hữu ích, giúp bạn tháo gỡ băn khoăn. Quý khách hàng đang cần tìm giải pháp tự động hóa, muốn đầu tư máy CNC cao cấp, chất lượng. Hãy liên hệ trực tiếp với ATC Machinery để được hỗ trợ tư vấn và báo giá nhanh.

TƯ VẤN NGAY