Trong lĩnh vực gia công tự động bằng máy tiện CNC, lệnh G90 và G91 đóng vai trò quan trọng và ảnh hưởng trực tiếp đến độ chính xác và hiệu quả của quá trình gia công tiện CNC. Trong bài viết này, ATC Machinery sẽ cung cấp cho bạn cái nhìn toàn diện về lệnh G90 tiện CNC, cấu trúc của câu lệnh, ưu điểm và ứng dụng của nó, cũng như là so sánh với lệnh G91 để làm rõ hơn về lệnh G90 tiện CNC và một số mẹo khi sử dụng lệnh này.

Lệnh G90 Tiện CNC Là Gì?

Lệnh G90 tiện CNC là một mã lệnh G-Code được dùng để thiết lập chế độ lập trình tọa độ cơ bản và quan trọng nhất trong lập trình CNC. Khi lệnh G90 tiện CNC được kích hoạt, nó sẽ yêu cầu máy tiện CNC di chuyển đến một điểm cụ thể dựa trên hệ tọa độ tuyệt đối của phôi gia công. Điều này có nghĩa là tọa độ chính của dụng cụ cắt sẽ được tính từ gốc tọa độ (điểm zero) của phôi, không phụ thuộc vào vị trí hiện tại của dụng cụ cắt.

Trong chế độ cắt này, tất cả các vị trí được xác định dựa trên một điểm gốc duy nhất (là điểm zero của hệ tọa độ máy tiện CNC). Điều này cũng có nghĩa là bất kỳ tọa độ nào được lập trình tiện CNC trong chương trình này đều sẽ được máy tiện CNC hiểu là tọa độ tuyệt đối so với điểm gốc này.

Cấu Trúc Câu Lệnh G90 Tiện CNC

Cấu trúc của câu lệnh G90 tiện CNC thường bao gồm mã lệnh G90 đi kèm với các tọa độ cần thiết để máy tiện CNC di chuyển đến vị trí mong muốn. Cấu trúc của câu lệnh G90 tiện CNC:

G90 X[giá trị] Y[giá trị] Z[giá trị]

Trong đó:

G90 là mã lệnh kích hoạt chế độ định vị toạ độ tuyệt đối.
X, Y, Z là các tọa độ đích của dụng cụ cắt trên bề mặt phôi theo các trục quay tương ứng.

Ví dụ: G90 X50 Y25 Z10

Trong đoạn mã lệnh trên, lệnh G90 dùng để thiết lập chế độ lập trình tọa độ tuyệt đối, máy tiện CNC sẽ di chuyển dao cắt đến tọa độ (X=50, Y=25, Z=10) so với gốc tọa độ của phôi gia công.

Lợi Ích Của Mã Lệnh G90 Trong Gia Công Tiện CNC

Lệnh G90 mang lại nhiều lợi ích đáng kể trong gia công tiện CNC, bao gồm:

Gia công với độ chính xác cao: Nhờ tính toán dựa trên hệ tọa độ tuyệt đối, G90 đảm bảo độ chính xác tuyệt đối cho từng bước di chuyển của dao cắt trên bề mặt vật liệu.
Dễ dàng lập trình: Cấu trúc của câu lệnh G90 tiện CNC khá đơn giản, dễ nhớ và dễ áp dụng. Điều này giúp tiết kiệm thời gian lập trình máy tiện CNC.
Linh hoạt cho nhiều phương pháp gia công: Mã lệnh G90 tiện CNC có thể được áp dụng để gia công các loại chi tiết khác nhau, từ đơn giản đến phức tạp.
Tối ưu hóa quy trình: Lệnh G90 giúp giảm thiểu số lần di chuyển của các loại dao tiện CNC, từ đó làm tăng năng suất và hiệu quả gia công.

So Sánh G90 Tiện CNC Và G91 Tiện CNC

Bên cạnh mã lệnh G90, còn một mã lệnh khác cũng thường được sử dụng để lập trình tiện CNC là mã lệnh G91 (dùng để xác định chế độ định vị tương đối). Hãy cùng so sánh hai mã lệnh này để hiểu rõ hơn về sự khác biệt và ứng dụng của chúng.

Điểm khách biệt chính

Bảng so sánh điểm khác biệt chính giữa mã lệnh G90 và G91 trong lập trình tiện CNC:

Đặc điểm	G90 (Tuyệt đối)	G91 (Tương đối)
Tọa độ đích	Được tính từ gốc tọa độ của phôi.	Được tính từ vị trí hiện tại của dụng cụ cắt.
Ứng dụng	Thường được sử dụng khi cần độ chính xác cao, gia công các chi tiết có hình dạng phức tạp.	Thường được sử dụng khi cần di chuyển dụng cụ cắt một khoảng cách ngắn, gia công các chi tiết đơn giản.

Khi nào nên sử dụng G90 và khi nào nên sử dụng G91?

Sau khi phân tích điểm khác biệt chính giữa mã lệnh G90 và G91 trong lập trình tiện CNC, chúng ta có thể rút ra kế luận khi nào nên sử dụng G90 và khi nào nên sử dụng G91 như sau:

Sử dụng G90: Khi cần gia công có độ chính xác cao và điểm gốc cố định, đặc biệt là khi gia công các chi tiết phức tạp và cần kiểm soát chặt chẽ các vị trí gia công.
Sử dụng G91: Khi cần thực hiện các chuyển động ngắn và liên tiếp mà không cần phải quay dao về điểm gốc, giúp tăng tốc độ gia công và giảm thiểu thời gian chết.

Ưu và nhược điểm của G90 và G91

Mã lệnh	Ưu điểm	Nhược điểm
G90	Độ chính xác cao, dễ dàng lập trình, linh hoạt.	Khó sử dụng khi không biết tọa độ đích chính xác.
G91	Dễ sử dụng khi cần di chuyển dụng cụ cắt một khoảng cách ngắn.	Độ chính xác thấp hơn G90, không phù hợp để gia công các chi tiết có hình dạng phức tạp.

Ứng Dụng Thực Tế Của Lệnh G90 Trong Tiện CNC

Lệnh G90 tiện CNC được ứng dụng rộng rãi trong các quy trình gia công cơ khí chính xác cao và độ phức tạp lớn. Chẳng hạn như, trong các ngành sản xuất linh kiện ô tô, các chi tiết như trục cam, bánh răng, và vỏ động cơ đều cần đến độ chính xác gia công cao và đồng nhất trong quá trình gia công.

Trong ngành hàng không, các chi tiết như cánh quạt, khung máy bay, và các bộ phận động cơ cũng có yêu cầu sự chính xác tuyệt đối để đảm bảo an toàn và hiệu suất hoạt động của các bộ phận. Lệnh G90 giúp đảm bảo các chi tiết này được gia công một cách chính xác và đồng nhất.

Mẹo Và Lưu Ý Khi Sử Dụng G90

Quá trình lập trình mã lệnh G90 tiện CNC khá đơn giản và dễ thực hiện đối với những ai có kỹ năng vận hành máy tiện CNC. Tuy nhiên, đây có thể là một thách thức đối với những người mới vào nghề. Dưới đây là những mẹo và lưu ý khi sử dụng mã lệnh G90 tiện CNC mà ATC đã sưu tập được trong quá trình vận hành máy tiện CNC:

Đặt gốc tọa độ chính xác: Gốc tọa độ là điểm mốc quan trọng để tính toán các tọa độ đích của dụng cụ cắt trong quá trình gia công.
Kiểm tra kỹ lưỡng chương trình CNC trước khi chạy: Điều này giúp phát hiện và sửa lỗi trước khi gia công, tránh gây hư hỏng phôi và dụng cụ cắt.
Sử dụng lệnh G90 tiện CNC với các mã lệnh tiện CNC khác: Mã lệnh G90 thường được sử dụng cùng với các mã lệnh như: G00 (di chuyển nhanh), G01 (di chuyển tuyến tính), G02, G03 (di chuyển vòng tròn) để áp dụng tạo ra các chương trình gia công phức tạp.
Lập kế hoạch gia công kỹ lưỡng: Xác định trước thứ tự các bước gia công và lập trình chi tiết để tránh các sai sót và tối ưu hóa thời gian gia công.

Lệnh G90 tiện CNC là một mã lệnh quan trọng trong việc nâng cao độ chính xác và hiệu suất của quá trình gia công tiện CNC. Với những thông tin chi tiết và hướng dẫn cụ thể trên đây, hy vọng bạn đã có cái nhìn tổng quan về lệnh G90 tiện CNC cũng như cách sử dụng nó hiệu quả. Hãy tiếp tục khám phá và thực hành các kiến thức về công cụ gia công CNC tại blog của ATC Machinery để trở thành một chuyên gia trong lĩnh vực gia công CNC!

4.9/5 - (15 bình chọn)